Blog Thừa phát lại - Nguyên tắc của Thừa phát lại khi lập vi bằng là khách quan, trung thực và ghi nhận đầy đủ những gì khách hàng đã yêu cầu và Thừa phát lại đã quan sát được. Tuy vậy, nếu thiếu đi một quy chuẩn lập vi bằng và sự tuân thủ quy chuẩn đó thì dù đã mô tả đầy đủ những gì đã quan sát, vi bằng đó có khả năng vẫn không đủ độ tin cậy và bị phản bác.
Nhìn một cách tổng thể, Thừa phát lại chưa có một bộ quy chuẩn chính thức cho các vi bằng đặc thù cho thấy nghề Thừa phát lại vẫn đang trong giai đoạn phát triển tự phát, chưa đạt đến mức độ chuyên nghiệp cao. Đây có thể là rào cản để xã hội công nhận địa vị Thừa phát lại như một chức danh bổ trợ tư pháp quan trọng.
 |
| Tác giả trong 1 lần lập vi bằng giao thông báo |
Ví dụ 1, khi lập vi bằng ghi nhận hiện trạng Tòa nhà chung cư 10 tầng bị nứt do công trình liền kề thi công, dù Thừa phát lại đã chụp hình, quay phim đầy đủ nhưng Thừa phát lại ghi nhận theo thứ tự tầng 5-8, tầng 1-4, tầng 9-10; trong mỗi căn chung cư thì mô tả không theo thứ tự các phòng, có căn hộ quay phim, có căn hộ không quay phim. Khi ghép hình chụp vào vi bằng thì chỉ mô tả là hình ảnh của căn hộ nào không ghi rõ là thuộc phòng nào. Vi bằng cũng không có đính kèm bản vẽ Tòa nhà (hoặc bản vẽ mô phỏng). Vi bằng như vậy là không theo một quy chuẩn, thiếu tính khoa học và chuyên nghiệp nên bản thân người đọc vi bằng khó hình dung về các mô tả của Thừa phát lại, khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin trong vi bằng để sử dụng.
Ví dụ 2, Công ty X yêu cầu Thừa phát lại lập vi bằng ghi nhận bài viết trên một trang website có nội dung bịa đặt, vu khống công ty X. Khi Thừa phát lại đến lập vi bằng thì Công ty X đã mở sẵn màn hình máy tính về bài viết; thao tác của Thừa phát lại là chụp màn hình toàn bộ bài viết được mở sẵn này và thể hiện trong vi bằng. Một vi bằng internet với thao tác ghi nhận sơ sài, bỏ qua các bước kỹ thuật căn bản (như xóa lịch sử duyệt web, xóa bộ nhớ cache, xác thực thời gian, tìm kiếm bài viết một cách tự nhiên, kiểm tra mã nguồn, xác thực chủ sở hữu trang web...) khiến vi bằng yếu về giá trị chứng minh trước lập luận về việc giả mạo giao diện hoặc ghi nhận thông tin đã cũ.
Ví dụ 3, ông A yêu cầu Thừa phát lại đi lập vi bằng giao thông báo chấm dứt hợp đồng dịch vụ cho ông B. Tuy nhiên, khi đến nhà ông B thì thấy nhà đang đóng cửa, ông B đề nghị Thừa phát lại chụp hình ông A dán thông báo lên tường nhà ông B rồi đi về. Vi bằng này dễ bị phản bác rằng ông A đã không hành động một cách nỗ lực, thiện chí và cần thiết để truyền tải thông báo chấm dứt hợp đồng cho ông B; trên thực tế, ông B không biết được thông báo này vì ông B đi công tác vài ngày sau mới về nhà, và vì trời mưa gió và người qua đường đã làm hư hại thông báo. Đáng lẽ ông A nên thiện chí hơn bằng cách gọi điện báo thêm cho ông B, gửi thông báo qua Zalo, email hoặc gọi cửa xem có ai trong nhà ra nhận giùm ông B.
Như vậy, ngoài việc tuân thủ trình tự, thủ tục chung thì đối với các vi bằng đặc thù, Thừa phát lại cần có bộ quy chuẩn lập vi bằng để đảm bảo vi bằng được lập ra có sự thống nhất, đủ độ tin cậy, không bị phản bác. Tham khảo quy định của nước Pháp, Hiệp hội Tiêu chuẩn hóa Pháp (Association Française de Normalisation - AFNOR) ban hành Tiêu chuẩn NF Z67-147 có hiệu lực từ ngày 11/9 2010 quy định quy trình nghiệp vụ chuẩn cho các Thừa phát lại (nay là Ủy viên Tư pháp) khi thực hiện lập vi bằng ghi nhận các sự kiện, dữ liệu trên internet để đảm bảo tính toàn vẹn và giá trị chứng cứ của vi bằng.
TPL Đức Hoài
Trích từ Tham luận "Những
khó khăn, vướng mắc trong quy định của pháp luật ảnh hưởng đến hoạt động lập vi
bằng của Thừa phát lại và kiến nghị hoàn thiện pháp luật" của tác giả gửi Hội thảo về Thừa phát lại ngày 16/10/2025 của Tạp chí Dân chủ và Pháp luật
0 Nhận xét