Blog Thừa phát lại - Cô gái mất trắng tiền bạc và niềm tin, không có lấy một thông tin thật để bấu víu, vì người cô yêu chưa bao giờ tồn tại. Tôi vẫn theo yêu cầu lập vi bằng WhatsApp nhưng có một nhận thức rõ ràng rằng cô gái không bao giờ đòi được lại khoản tiền đó.
Dạo này lướt mạng, tôi cứ có cảm giác bất an thế nào ấy. Nhất là khi thấy bạn bè đăng ảnh đi du lịch châu Âu, châu Úc… ảnh nào cũng đẹp như tranh vẽ, chẳng có lấy một cọng rác. Mình bấm “thích” lia lịa, bụng thì thầm ao ước, nhưng đầu thì lại nghĩ vẩn vơ: “Liệu có phải ảnh do AI vẽ không nhỉ?”.
Rồi sáng nay,
ngồi quán cóc quen thuộc, đọc được bài báo trên mạng mà giật mình. Chuyện về
một anh lập trình viên nào đó bên Nhật, chỉ mất có một tiếng đồng hồ, dùng AI
tạo ra một cô gái xinh như mộng trên mạng xã hội. Kết quả là hàng chục ngàn
người theo dõi, trong đó không ít anh em sẵn sàng “xin vía” để được như anh.
Đọc xong mà tôi thấy cái ly cà phê đá của mình nó đắng hơn mọi ngày. Hóa ra cái
thế giới hào nhoáng trên mạng nó mong manh và dễ chế tạo đến vậy.
Cái thời đại “nhập
nhèm danh tính” mà báo chí nói, tôi thấy nó đã sờ sờ trước mắt rồi.
Nghề của tôi là
Thừa phát lại, mỗi ngày tiếp xúc với đủ thứ tranh chấp, mà cái gì cũng phải có
chứng cứ rạch ròi. “Nói có sách, mách có chứng” nó ăn vào máu rồi. Thế nên khi
nhìn ra cái xã hội online bây giờ, tôi thấy nó giống như một cái chợ trời khổng
lồ, nơi mà vàng thau lẫn lộn, thật giả khó phân. Một cái tài khoản Facebook hào
nhoáng, vài dòng triết lý sâu sắc... tất cả những thứ đó giờ đây AI có thể tạo
ra trong chớp mắt.
Nó
không chỉ dừng lại ở mấy chuyện vui vui trên mạng nữa. Tuần trước có cậu em ghé
leo mấy tầng lầu lên cái văn phòng cũ kỹ của Thừa phát lại Bến Thành
chúng tôi, mặt mũi bơ phờ. Cậu ta bị một kẻ nào đó lập một loạt tài khoản giả
mạo y hệt, từ ảnh đại diện đến thông tin cá nhân. Nhưng kẻ đó không dùng nó để
đi lừa tình, lừa tiền, mà dùng để đi bình luận chửi bới, bôi nhọ người khác.
Hậu quả là cậu ta bị đồng nghiệp, bạn bè nghi kỵ. Cậu ta mất ăn mất ngủ, thanh
minh không xuể, vì giữa một rừng thật giả, làm sao chứng minh được những lời lẽ
kia không phải do mình nói ra?
Nhớ
có lần, tôi còn xử lý một vụ còn éo le hơn. Chuyện là một cô gái ở Sài Gòn quen
một anh Tây đẹp trai trên WhatsApp. Sau những ngày trò chuyện đến “ngộp thở” và
vài lần vay mượn nhỏ rồi trả sòng phẳng để tạo lòng tin, màn kịch lớn bắt đầu. Anh
ta bịa ra chuyện gửi một kiện hàng giá trị về cho cô nhưng bị kẹt ở hải quan,
cần cô ứng trước gần trăm triệu tiền thuế để “giải cứu” kho báu chứa đựng “tương
lai của hai đứa”. Tin vào lời hứa hẹn, cô gái gom góp hết tiền tiết kiệm,
chuyển vào một tài khoản lạ hoắc mà anh ta chỉ định. Tin nhắn cuối cùng cô nhận
được là “cảm ơn vợ yêu”. Sau đó, tài khoản WhatsApp bốc hơi, số điện thoại
không tồn tại. Anh Tây đẹp trai, ga lăng chỉ còn là một cái bóng ma trên mạng.
Cô gái mất trắng tiền bạc và niềm tin, không có lấy một thông tin thật để bấu
víu, vì người cô yêu chưa bao giờ tồn tại. Tôi vẫn theo yêu cầu lập vi bằng WhatsApp
nhưng có một nhận thức rõ ràng rằng cô gái không bao giờ đòi được lại khoản tiền
đó.
 |
| Thừa phát lại Đức Hoài trong 1 lần lập vi bằng tin nhắn điện thoại |
Người
ta hay nghĩ nghề của chúng tôi chỉ gắn với chuyện đòi nợ, thi hành án. Nhưng
trong cái thời đại này, có một công việc thầm lặng của chúng tôi lại trở nên
quan trọng hơn bao giờ hết: lập Vi bằng.
Nói cho dễ hiểu,
Vi bằng nó như một “bức ảnh pháp lý”. Nó không phán xét đúng sai, mà chỉ đơn
thuần là ghi nhận lại một sự kiện, một hành vi đang diễn ra một cách khách
quan, dưới sự chứng kiến của một người được Nhà nước giao quyền làm chứng chuyên nghiệp. Nó là cái bằng
chứng “chạm vào được” giữa một thế giới ngày càng ảo.
Vậy, Vi bằng giúp
được gì trong mớ bòng bong này? Quay lại câu chuyện của cậu em kia. Thay vì cố
gắng chứng minh đâu là tài khoản thật của mình, chúng tôi làm ngược lại. Cậu ta
cung cấp cho tôi đường link của các tài khoản giả mạo.
Trước mặt cậu ta
và hai người chứng kiến tại văn phòng, tôi truy cập vào các đường link đó. Toàn
bộ những bài đăng có nội dung xấu, những bình luận bôi nhọ, những tin nhắn đe
dọa... đều được tôi chụp màn hình, mô tả chi tiết trong văn bản. Thời gian ghi
nhận, tài khoản phát tán, nội dung cụ thể là gì, tất cả được “đóng băng” lại
trong một cái Vi bằng.
Vi
bằng này không chứng minh cậu ta “vô tội”, nhưng nó là bằng chứng không thể
chối cãi về việc: tại thời điểm đó, trên không gian mạng, đang tồn tại những nội
dung mà cậu ta cho là mạo danh. Đây chính là cơ sở để cậu ta trình
báo cơ quan công an chức năng để bảo vệ danh dự của mình.
Mỗi
lần lập một cái vi bằng như vậy, tôi lại nghĩ mạng internet đã đáng sợ, AI mà
phát triển nữa thì càng đáng sợ hơn. Chúng tôi luôn cố gắng làm đúng bổn phận,
chức năng của mình để vi bằng giống như cái mỏ neo, giúp níu sự thật lại giữa
biển khơi thông tin giả. AI có thể tạo ra một con người ảo hoàn hảo, nhưng nó
không thể giả mạo được một hành vi có thật đang diễn ra trước mặt Thừa phát
lại. Nó không thể có một cái Vi bằng được đóng dấu đỏ của một văn phòng được
Nhà nước cấp phép.
Thế giới có thể
ngày càng “ảo”, các mối quan hệ có thể ngày càng “online”, nhưng đến cuối cùng,
khi có tranh chấp xảy ra, người ta vẫn phải tìm về những thứ thật nhất.
À mà, cũng nên
hoài nghi một chút.
Biết đâu toàn bộ
bài viết này, từ câu chuyện quán cóc đến những lời chiêm nghiệm “rất đời”, lại
được một 'trợ thủ AI' nào đó viết ra chỉ trong vài giây thì sao?
...
Thật giả thời nay, ai mà biết được. Thôi, cứ tin vào những gì có dấu đỏ trước đã! Và nhớ là nếu có ai đó mạo danh mình hoặc nghi ngờ có tài liệu điện tử nào như video, file ghi âm giả mạo thì hãy gọi Thừa phát lại Đức Hoài, biết đâu tôi có thể thể giúp ích gì đó cho bạn!
0 Nhận xét